W świecie zdominowanym przez technologię, gdzie wiele naszych urządzeń samodzielnie aktualizuje czas, wielu z nas może zapomnieć o tradycji przestawiania zegarków. Mimo to, dla wielu, przestawianie zegarków dwa razy do roku jest nadal aktualne i wprowadza pewną rutynę w nasze życie. Ale skąd się wziął ten zwyczaj? Dlaczego przez wiele lat decydowaliśmy się na taką praktykę, a teraz coraz częściej pojawiają się głosy, aby ją zaniechać?
Historia zmiany czasu. Dlaczego przestawiamy zegarki?
Zastanawialiście się kiedyś, skąd wziął się zwyczaj przestawiania zegarków? Aby zrozumieć powody, dla których co roku dostosowujemy nasze zegarki, musimy sięgnąć w głąb historii.
Benjamin Franklin, jedna z kluczowych postaci w historii Stanów Zjednoczonych, był nie tylko znakomitym politykiem, ale również wybitnym wynalazcą i myślicielem. To on w XVIII wieku zaproponował kontrowersyjny wówczas pomysł. Zauważywszy, jak wiele energii elektrycznej jest marnowane poprzez włączanie świateł po zmroku, Franklin sugerował, aby dostosować nasz codzienny harmonogram do rytmu słońca. Jego idea opierała się na wykorzystywaniu światła słonecznego w sposób bardziej efektywny, co pozwoliłoby zaoszczędzić cenne zasoby.
W Polsce, jak w wielu innych krajach Europy, idea zmiany czasu zyskała na popularności w latach 70-tych XX wieku. Wprowadzenie tej zmiany było odpowiedzią na kryzys naftowy i miało na celu oszczędność energii. W okresie letnim dni są dłuższe, więc przestawienie zegarków o godzinę do przodu pozwalało na korzystanie z naturalnego światła przez dłuższy czas. Z kolei podczas krótszych dni zimowych przesunięcie zegarków wstecz miało pomóc w dostosowaniu się do krótkiego dnia. Ostatecznym celem było zmniejszenie zużycia energii elektrycznej poprzez ograniczenie potrzeby korzystania ze sztucznego oświetlenia.
Kiedy przestawiamy zegarki na czas zimowy w 2023 roku?
W 2023 roku na czas zimowy przestawimy zegarki w nocy z 28 na 29 października 2023. Konkretnie będzie to zmiana z godziny 3:00 na 2:00. Oznacza to, że zyskamy dodatkową godzinę snu!
Kiedy przestawiamy zegarki na czas letni w 2023 roku?
Jeśli chodzi o czas letni, w tym roku zegarki zostały przestawione w nocy z 25 na 26 marca 2023. W tym przypadku przesunięcie było z godziny 2:00 na 3:00.
Jak przestawić zegarek?
Z doświadczenia wiem, że wielu z Was ma problemy z przestawianiem zegarków. Jeśli macie zegarek analogowy, wystarczy pociągnąć za koronkę i przekręcić w odpowiednią stronę. Natomiast w przypadku zegarków cyfrowych zalecam zajrzenie do instrukcji – każdy model działa trochę inaczej. Nie zapomnijcie również o innych urządzeniach, takich jak telefony komórkowe czy komputery, chociaż wiele z nich aktualizuje czas automatycznie.
Ostatnia zmiana czasu – kiedy?
To ciekawe pytanie! Kiedy po raz ostatni dokonamy tej corocznej rytualnej modyfikacji naszych zegarków? Sprawa nie jest prosta i opiera się na decyzjach podejmowanych na poziomie europejskim oraz krajowym.
W 2019 roku Parlament Europejski zaszokował nas informacją o zamiarze całkowitego zniesienia zmiany czasu w całej Unii Europejskiej. Była to decyzja zaskakująca, ale i oczekiwana przez wielu ludzi, którzy uważali, że przestawianie zegarków dwa razy do roku jest niepotrzebne i wprowadza tylko zamieszanie do naszych codziennych rutyn. Ostateczna zmiana miała nastąpić w marcu 2021 roku, co oznaczało, że mielibyśmy przestawiać zegarki po raz ostatni i cieszyć się stałym czasem przez cały rok.
Jednak rzeczywistość była bardziej skomplikowana. Pojawienie się pandemii zakłóciło wiele planów na świecie, w tym również te dotyczące zmiany czasu. Co więcej, decyzja Parlamentu Europejskiego, chociaż była jednoznaczna w swoim przesłaniu, dawała pewien margines swobody państwom członkowskim w zakresie tego, jak chcą dostosować się do tej nowej zasady. Innymi słowy, państwa miały możliwość wyboru między czasem letnim a zimowym.
W Polsce decyzja o przyszłości zmiany czasu nie była oczywista. Po długich dyskusjach i analizach, 4 marca 2022, na podstawie rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów w sprawie wprowadzenia i odwołania czasu letniego, postanowiono, że Polska nadal będzie praktykować zmianę czasu. Ta decyzja jest zgodna z naszym doświadczeniem z przeszłości, ale także z uwzględnieniem wielu aspektów, takich jak oszczędność energii czy rytm dnia człowieka.
Podsumowanie
Zmiana czasu jest z nami od wielu lat i jest tematem wielu dyskusji i kontrowersji. Choć początkowo miała na celu optymalizację wykorzystania światła słonecznego i oszczędzanie energii, jej potrzeba i skuteczność są obecnie kwestionowane. Współczesne technologie pozwalają na łatwiejszą adaptację do zmian czasu, jednak tradycja ta nadal odgrywa ważną rolę w wielu kulturach. W kontekście europejskim, mimo decyzji o zniesieniu zmiany czasu, wciąż istnieją różnice w podejściu do tego zagadnienia między państwami członkowskimi. Jak się okazuje, czas – choć nieuchronny – jest również niezmiernie złożony w swojej strukturze i interpretacji.